Toegankelijkheid krijgt prioriteit door EAA
Het interview is gepubliceerd op 20-06-2025 in het Financieel Dagblad.
Toegankelijkheid begint bij het ontwerp
De European Accessibility Act (EAA) treedt dit jaar in werking en verplicht bedrijven hun websites en apps toegankelijk te maken voor mensen met beperkingen. Voor e-commerce ondernemers betekent dit meer dan alleen compliance: het gaat om een kwart van hun potentiële klanten die nu afhaken.
Julia Tol van Proper Access test al zeven jaar websites en apps op digitale toegankelijkheid. Haar team voerde meer dan 850 audits uit, van grote overheidsorganisaties tot kleinere webshops.
“We zien dat bedrijven steeds meer begrijpen dat dit niet alleen een wettelijke verplichting is, maar vooral een kans om meer klanten te bereiken”, vertelt Tol.
De cijfers spreken voor zich: ongeveer 25 procent van de Nederlandse bevolking heeft moeite met het gebruiken van digitale kanalen. “Dat zijn vaak mensen die juist afhankelijk zijn van online winkelen omdat ze niet naar buiten kunnen om in een fysiek boodschappen te doen”, legt Tol uit. Voor e-commerce bedrijven betekent dit dat ze een kwart van hun markt mislopen.
Automatische tools schieten tekort
Veel ondernemers denken dat gratis toegankelijkheidstools voldoende zijn, maar Tol waarschuwt voor deze valkuil. “Ik heb websites getest waar automatische tools nul fouten aangaven, maar waar ik toch een rapport van vijftig pagina’s over schreef.” De tools kunnen slechts dertig procent van de problemen opsporen en missen cruciale aspecten zoals de kwaliteit van ondertitels of tekst die wegvalt bij inzoomen. Een professionele audit duurt ongeveer drie dagen en test op meer dan tweehonderd controlepunten. “We bootsen het gedrag na van bezoekers met verschillende beperkingen en geven concrete, haalbare adviezen. Geen wollige WCAG-taal, maar een handleiding waarmee je team echt aan de slag kan.”
De wetgeving zelf blijft nog grotendeels grijs gebied. Nederland heeft zeven verschillende toezichthouders die elk hun eigen interpretatie van de wet hanteren. “Sommige spreken over boetes, andere niet. Het is nog onduidelijk wat de exacte gevolgen zijn”, aldus Tol.
Van compliance naar concurrentievoordeel
Het grootste misverstand onder ondernemers is dat toegankelijkheid alleen geld kost zonder iets op te leveren. “Als je je mindset omdraait en het ziet als een kans om meer omzet te maken door je website beter te maken, heb je gewoon veel meer bereik”, benadrukt Tol.
Haar advies: begin bij het ontwerp. “Accessibility by design werkt het beste. Als je dit vanaf het begin toepast, heb je op lange termijn veel minder werk dan achteraf alles moeten aanpassen.” Voor kleine webshops zonder ontwikkelteam blijft het lastig. Zij moeten vaak een beroep doen op onevenredige last en alternatieve oplossingen bieden, zoals een toegankelijke klantenservice. “Ga hiermee aan de slag”, concludeert Tol. “Het levert je veel meer op dan je nu waarschijnlijk denkt.”
Toegankelijkheid is daarmee niet alleen een economische noodzaak, maar biedt ook commerciële kansen. Bedrijven die al investeren in toegankelijke digitale diensten, zien meetbare voordelen: hogere klanttevredenheid, lagere bounce rates en een sterker maatschappelijk imago.
Uitzonderingen
De EAA stelt duidelijke eisen aan onder andere websites, apps, pinautomaten, klantenserviceportals en mediatoepassingen en is van toepassing op bedrijven die producten en diensten aanbieden aan consumenten. Organisaties die uitsluitend business-to-business opereren vallen niet onder de wet. Voor ondernemingen met minder dan tien medewerkers en een jaaromzet onder de twee miljoen euro geldt een uitzondering voor digitale diensten. Kleine bedrijven zijn dus (deels) uitgezonderd, maar voor digitale producten geldt de verplichting alsnog.
Hulp voor ondernemers
“Om ondernemers en hun medewerkers te ondersteunen biedt het programma MKB Toegankelijk van MKB-Nederland een online toegankelijkheidsscan aan. Daarnaast biedt het programma gratis e-learnings voor onder meer product owners, UX-designers, front-end developers en content-creators”, vertelt Nabih.
Toegankelijkheid is niet optioneel meer. Nabih: “We staan op een kantelpunt. Bedrijven die nu niet in actie komen, lopen niet alleen achterstand op – ze verliezen simpelweg de aansluiting met hun markt. De klok tikt.”
Zo blijkt bijvoorbeeld dat 71% van de e-commerce websites niet goed navigeerbaar is met toetsenbord of schermlezer. Daarnaast bevat 64% van de mobiele apps visuele elementen zonder alternatieve tekst of met onvoldoende kleurcontrast. Ook biedt 52% van de digitale betaalautomaten geen auditieve of tactiele ondersteuning.
Fundamentele omslag
Volgens Mohamed Nabih, projectleider digitale toegankelijkheid bij VNO-NCW en MKB-Nederland, vereist deze wet een fundamentele omslag. “De EAA raakt meerdere onderdelen van de bedrijfsvoering. Het gaat niet alleen om technische aanpassingen, maar om een bredere benadering waarbij toegankelijkheid wordt meegenomen in alle bedrijfsprocessen: van productontwikkeling tot communicatie en klantenservice. De EAA is geen symbolische wet, maar een bindende voorwaarde om actief te blijven op de Europese markt. Wie nu niet handelt, loopt niet alleen het risico op sancties, maar sluit ook een groeiende groep consumenten uit.”
Aanzienlijke impact
De impact is aanzienlijk. Zo’n 20% van de EU-bevolking leeft met een beperking – in Nederland gaat het om ruim 2,5 miljoen mensen. Digitale toegankelijkheid is daarmee niet alleen een economische noodzaak, maar biedt ook commerciële kansen.